| ข้อมูลทั่วไป | | สับปะรด | | Ananas ccmosus (Linn.) Merr. | | Fam. :BROMELIACEAE | | ชื่ออื่น | | ขนุนทอง ยานัด (ใต้) สับรด (ระนอง) มะขะนัด มะนัด (เหนือ) บ่อนัด (เชียงใหม่) แนะ (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน) เนะซะ (กะเหรี่ยง-ตาก) ม้าเนื่อ (เขมร) หมากเก็ง (เงี๊ยว-แม่ฮ่องสอน) สับปะรดลาย (กรุงเทพฯ) ลิงทอง (เพชรบูรณ์) | | ลักษณะทั่วไป | | 
|
| ต้น เป็นไม้ล้มลุกอายุหลายปี ลำต้นแตกออกมาเป็นกอใหญ่ไม่มีกิ่งก้านมีแต่เพียงกาบใบที่ห่อหุ้ม ลำต้นเอาไว้ มีปล้องสั้น สูงประมาณ 1-3 ฟุต |
| ใบ แตกเป็นกอ เรียงแบบันไดเวียนอย่างหนาแน่นไม่มีก้านใบ ใบเรียวยาว ปลายแหลม โคนใบเป็นกาบหุ้มลำต้น ขอบใบมีหนามบ้างเล็กน้อย ผิวใบเรียบ ด้านบนสีเขียวเข้ม และทางสีแดง ด้านล่างออกสีขาวปนน้ำเงิน ใบกว้างประมาณ 2.5 นิ้ว ยาว 1 เมตร |
| ดอก เป็นช่อใหญ่ โผล่ออกจากกลางกอ มีดอกหนาแน่น ก้านช่อใหญ่แข็งแรงยาวประมาณ 3-6 นิ้ว กลีบดอกมี 3 กลีบ ขนาดเล็ก ด้านบนสีฟ้าอมม่วง ด้านล่างสีขาว มีเกสร 6 อัน เรียงกัน 2 ชั้น |
| ผล ลักษณะผลเป็นรูปมนรี โคนกว้างกว่าส่วนปลาย ปลายผลจะมีใบเป็นกระจุกสีเขียวเข้ม ผลโตมีตาอยู่รอบผล เมื่ออ่อนเป็นสีเขียว พอแก่เป็นสีเหลืองสดและฉ่ำน้ำ |
| การขยายพันธุ์ ขยายพันธุ์ด้วยการปัก ชำตะเกียงหรือส่วนที่อยู่ตรงปลายของผล และ อาจจะใช้วิธีการนำหน่อไปปลูก แต่จะต้องกลบ ดินให้แน่นอย่าให้น้ำขังควรปลูกให้ลึกประมาณ 4 นิ้ว |
| ส่วนที่ใช้ ใบสด ผล (ดิบและสุก) ราก เปลือก ยอดอ่อนสับปะรด |
| | สรรพคุณ | | ใบสด เป็นยาขับปัสสาวะ แก้กระษัยทำ ให้ไตมีสุขภาพดีและใช้เป็นยาถ่ายหรือฆ่าพยาธิ ในท้อง | | ผล แก้ไอ แก้เสมหะ ระงับอาการอักเสบ น้ำลายเหนียว ขับปัสสาวะฟอกเลือด แก้บวม และถ้าเป็นผลดิบจะใช้ห้ามเลือด ขับระดู ฆ่าพยาธิ และถ้าผลสุกใช้ขับปัสสาวะ แก้หนองใน มุตกิต ช่วยย่อยอาหาร ขับเหงื่อ บำรุงกำลัง | | ยอดอ่อนสับปะรด แก้นิ่ว แก้นิ่วเลือด | | เปลือก แก้กระษัยทำให้ไตมีสุขภาพดี ขับ ปัสสาวะ ถ้าผสมกับสมุนไพรอื่นจะแก้ขัดเบา | | ราก ขับปัสสาวะ แก้นิ่ว แก้มุตกิตระดูขาว แก้หนองใน แก้ขัดข้อ แก้กระษัย กัดและล้าง ทางเดินปัสสาวะ | |
