วันอาทิตย์ที่ 3 พฤษภาคม พ.ศ. 2552

"คลองมหานาค"

คลองมหานาค

คลองมหานาคในปัจจุบันกลายเป็นเส้นทางสัญจรทางน้ำที่สำคัญเส้นทางหนึ่ง

"คลองมหานาค" ชื่อนี้เป็นคลองที่มีอยู่ในจังหวัดพระนครศรีอยุธยา เป็นคลองที่มีความเกี่ยวพันกับประวัติศาสตร์การต่อสู้ของทหารไทย เพราะถูกขุดขึ้นใน พ.ศ.2092 รัชสมัย สมเด็จพระมหาจักรพรรดิ พระมหากษัตริย์กรุงศรีอยุธยา โดยขณะนั้น พระเจ้าหงสาวดีตะเบงชะเวตี้ กษัตริย์พม่า ได้นำกองทัพใหญ่บุกเข้ามาโจมตีกรุงศรีอยุธยา ชาวไทยทุกคนจึงพร้อมใจกันอาสามาช่วยชาติ ไม่เว้นแม้แต่พระภิกษุอย่าง "พระมหานาค" แห่งวัดภูเขาทอง ก็ยังช่วยเกณฑ์ญาติโยมมาช่วยกันขุดคูน้ำติดกับทุ่งลุมพลี บริเวณชานพระนคร เพื่อกั้นกองทัพพม่า คูน้ำนี้ภายหลังจึงได้ชื่อว่า "คลองมหานาค" หลังจากที่บ้านเมืองสงบลง คลองมหานาคนี้ก็กลายมาเป็นสถานที่ที่ชาวบ้านนิยมมาเล่นเพลงเรือและสักวาในฤดูน้ำหลาก

เมื่อ พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช (รัชกาลที่1) ทรงสถาปนากรุงเทพมหานครเป็นราชธานี มีพระราชดำริว่าจะทำให้เหมือนกับกรุงศรีอยุธยาเมื่อครั้งยังรุ่งเรือง จึงโปรดเกล้าฯ ให้วางผังเมืองและสร้างสิ่งก่อสร้างสำคัญๆ โดยลอกมาจากผังของกรุงศรีอยุธยา ดังนั้นในปี พ.ศ.2326 จึงโปรดเกล้าฯ ให้ขุดคลองสายหนึ่งแยกออกจากคูเมืองทางด้านตะวันออกของพระบรมมหาราชวัง (ปัจจุบันเรียกว่า "คลองรอบกรุง") โดยขุดแยกออกที่เหนือวัดสะแก (ปัจจุบันคือวัดสระเกศ) เป็นเส้นตรงไปทางทิศตะวันออก แล้วพระราชทานนามตามคลองเก่าในกรุงศรีอยุธยาว่า "คลองมหานาค" กับมีพระราชประสงค์ให้ใช้เป็นสถานที่เล่นเพลงเรือและสักวาในฤดูน้ำหลากเหมือนเช่นเคยทำกันในอดีต

ต่อมาในรัชสมัย พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 3) ได้โปรดเกล้าฯ ให้สร้างพระเจดีย์องค์ใหญ่ขึ้นองค์หนึ่งริมคลองมหานาค ให้เหมือนกับเจดีย์ภูเขาทองที่กรุงศรีอยุธยา แล้วเรียกว่า "เจดีย์ภูเขาทอง" เช่นเดียวกัน



เปรียบเทียบภาพคลองมหานครในมุมมองเดียวกันแต่เวลาต่างกัน

บริเวณปากคลองมหานาคเหนือวัดสะแก นอกจากจะมี "ป้อมมหากาฬ" ที่สร้างขึ้นในสมัยรัชกาลที่ 1 เป็นสัญลักษณ์แล้ว ในรัชสมัย พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 6) ยังโปรดเกล้าฯ ให้สร้าง "สะพานมหาดไทยอุทิศ" (สะพานร้องไห้) ต่อจากรัชกาลก่อนจนแล้วเสร็จอีกสิ่งหนึ่งด้วย

คลองมหานาคนี้เป็นเส้นทางสัญจรทางน้ำอันสำคัญของคนกรุงเทพมหานครในสมัยก่อน เพราะสามารถเชื่อมต่อคลองรอบกรุงไปออกแม่น้ำเจ้าพระยา หรือเชื่อมคลองแสนแสบที่ขุดในสมัยรัชกาลที่ 3 ไปได้ไกลถึงแม่น้ำบางปะกง จังหวัดฉะเชิงเทราเลยทีเดียว บริเวณคลองมหานาคจึงกลายเป็นจุดค้าขายสินค้าโดยเฉพาะสินค้าเกษตรแหล่งใหญ่ เรียกว่า "ตลาดมหานาค" ซึ่งทุกวันนี้ก็ยังคงเป็นตลาดค้าผลไม้ที่สำคัญ มีรถบรรทุกสินค้ามาลงเป็นจำนวนมากในยามค่ำคืน

ปัจจุบันคลองมหานาคที่กรุงเทพมหานครมีจุดเริ่มต้นด้านทิศตะวันตกโดยแยกออกจากคลองรอบกรุงที่สะพานมหาดไทยอุทิศ (สะพานร้องไห้) ตรงไปทางทิศตะวันออกจนบรรจบกับคลองแสนแสบที่สะพานเจริญราษฎร์ 32 รวมความยาวประมาณ 1.3 กิโลเมตร



เลื่อนเมาส์แตะที่รูปเพื่อดูรูปขนาดใหญ่



ข้อมูลเพิ่มเติม

ที่อยู่ ทิศตะวันตกเชื่อมกับคลองรอบกรุงที่บริเวณสะพานมหาดไทยอุทศิ ทิศตะวันออกเชื่อมกับคลองแสนแสบที่บริเวณสะพานเจริญราษฎร์ 32
รถประจำทาง สาย 2, 15, 37, 39, 60, 511, 512, 556, ปอ.พ.8, 10
เรือโดยสาร เรือหางยาวรับจ้างประจำทางสายคลองแสนแสบ สามารถขึ้นได้ที่ท่าโบ๊เบ๊หรือท่าสะพานผ่านฟ้าลีลาศ
การถ่ายรูป สามารถถ่ายรูปได้
สถานที่ใกล้เคียง สะพานเจริญราษฎร์ 32, ตลาดโบ๊เบ๊, ตลาดมหานาค, โรงแรมปริ๊นซ์พาเลซ, มัสยิดมหานาค, วัดสระเกศ, ภูเขาทอง, ป้อมมหากาฬ, สะพานมหาดไทยอุทิศ
แผนที่ คลิกดูแผนที่ตั้งของคลองมหานาค
https://www.myfirstbrain.com/AroundTheCity_View.aspx?Id=47737

Hotmail® goes with you. Get it on your BlackBerry or iPhone.